شناخت ماهیان آب شور نیازمندیها و رفتار شناسی و شرایط تغذیه و بیماریها وسایر شرایط نگهداری
جراح پودر آبی
نام علمی :Acanthurus Leucostemon
نام انگلیسی : Powder Blue Tang, Powder blue Surgeon
نام عامیانه : جراح پودر آبی , جراح پاودر بلو
سطح نگهداری :متوسط تا سخت
تغذیه :گیاهخوار , همه چیزخوار
سازگاری با ریف :بله
حداکثر اندازه :9 اینچ
جراح پودر آبی به دلیل داشتن رنگهای زیبا و فریبنده روی بدن خود دارای جذابیت خاصی است و در میان آکواریوم داران از طرفداران بی شماری برخوردار است.اما نگهداری از آن نیز همراه با چالش های زیادی است.این ماهی نسبت به هم گونه های خود مخصوصا آنهایی که از لحاظ شکل و رنگ مشابه هستند رفتاری تهاجمی دارد.بنابراین از نگهداری بیش از یک جراح ماهی در تانک خودداری کنید مگر اینکه آکواریومتان خیلی بزرگ باشد.در صورت تمایل به نگهداری بیش از یک جراح ماهی بهتر است که آنها را به طور همزمان به آکواریوم معرفی کنید.ظرفیت مناسب جهت نگهداری این ماهی 500 لیتر و بیشتر است.زیرا جراح پودر آبی به فضای شنای زیاد احتیاج دارد.این ماهی همه چیز خوار است اما بیشتر از جلبک ها تغذیه میکند بنابراین از انواع جلبکهای دریایی مانند اسپیرولینا در برنامه غذایی این ماهی استفاده کنید زیرا سیستم ایمنی آن را تقویت کرده و از میزان ستیزه جویی آن کم کرده و همچنین به سلامت آن کمک میکند.برای شروع تغذیه آن در آکواریوم میتوانید از برگ کاهو نیز استفاده کنید.بهتر است برگ کاهو را به یک تکه سنگ بسته در کف آکواریوم رها کنید.دقت کنید که پس از یکی دو ساعت کاهو را از آب خارج کنید.در کنار استفاده از جلبکها و غذاهای گیاهی, مصرف غذا های گوشتی و غذاهای مکمل تجاری به رشد و شادابی ماهی کمک میکند.
این ماهی به شدت مستعد بیماری ایک(Ich) است بنابراین باید بعد از خرید ماهی ظاهرا سالم از فروشگاه نیز به مدت 10 تا 15 روز در تانک قرنطینه نگهداری شود و سپس به آکواریوم اصلی منتقل کنید.استفاده از چند میگوی کلینر یا راس آرایشگر در آکواریوم جهت از بین بردن انگلهای بدن این ماهی بسیار مناسب است.زیرا این بیماری در صورت پیشرفت ماهی را به شدت ضعیف کرده و از بین میبرد.
جراح پاودر بلو همانند سایر جراح ماهی ها علاقه خاصی به فضای شنای زیاد و جریان شدید آب دارد.پس وجود موج ساز ها قوی و گردش مناسب آب در حدود 30 برابر حجم آب الزامیست.همچنین سطح اکسیژن بالا و نیترات پایین و دمای مناسب در حدود 27 درجه از الزامات نگهداری این ماهی است.استفاده از لایوراک های زیاد و با کیفیت و دارای جلبکهای زیاد نیز برای تغذیه و مخفی شدن و همچنین کاهش استرس ماهی ضروری است.برای معرفی این ماهی و سایر جراح ماهی ها باید از راه اندازی آکواریوم حداقل 6 ماه گذشته باشد تا شرایط آب تثبیت شود.در صورت وجود شرایط مناسب, این ماهی تا 10 سال در آکواریوم عمر کرده و بین 17 تا 22 سانتی متر رشد خواهد کرد.
نگهداری از این ماهی به افراد تازه کار اصلا توصیه نمیشود چون حتی برای افراد با تجربه نیز با چالش های زیادی همراه است.به هرحال در صورت تمایل به نگهداری, توصیه میشود که علاوه بر خرید ماهی سالم و مناسب با سایز آکواریومتان حتما قبل از خرید به طور کامل با نیازهای این ماهی آشنا شده و تحقیق لازم را انجام دهید.
جراح زرد هاوایی
نام علمی : Zebrasoma Flavescencs
نام انگلیسی : Hawaii Yellow Tang , Yellow Tang
نام عامیانه : یلو تانگ هاوایی , تانگ زرد , جراح زرد
سطح نگهداری : آسان
تغذیه : گیاهخوار , همه چیز خوار
سازگاری با ریف : بله
حداکثر اندازه : 9اینچ
یلو تانگ هاوایی یکی از زیباترین و پرطرفدارترین ماهیان آکواریومی آب شور است که ساکن آبهای هاوایی بوده و از جراح های مقاوم میباشد..بدن زرد این ماهی توسط باله های پشتی و مخرجی طویل احاطه شده است.این حالت باعث میشود که بدن آن به صورت دیسکی به نظر برسد.دارای پوزه نسبتا درازی میباشد و تیغه رو ساقه دمی به رنگ سفید است.
این گونه دارای رفتار قلمروطلبانه ای است و نسبت به دیگر گونه های جراح ماهی به خصوص گونه زبراسوما (zebrasoma) رفتار تهاجمی دارد اما در صورت تمایل به نگهداری بیش از یک ماهی از این گونه باید آکواریوم بزرگی داشته باشید و همه آنها را همزمان به آب معرفی کنید.هرچند این ماهی قلمروطلب است اما برای ماهیان کوچکتر از خود خطری ندارد ولی رفتار هیچ یک از ماهیان قابل پیش بینی نیست.مشاهده شده است در صورتی که برای مدتی طولانی در آکواریوم باقی مانده باشد هر ماهی جدیدی که به آب معرفی شود را خواهد زد.به خصوص ماهیانی که هم شکل و هم سایز آن باشد.بنا بر این هرگز نباید پس از معرفی آن,از گونه زبراسوما مانند جراح دم زرد یا جراح یلو تانگ دیگری را به آکواریومی معرفی کنید.
این جراح ماهی گیاهخوار است.هرچند همراه دیگر ماهیان از غذاهای گوشتی تغذیه میکند ولی حتما باید برای سلامت سیستم ایمنی و حفظ رنگ آن از غذاهای گیاهی متنوع که شامل اسپرولینا و جلبکهای دریایی می باشد استفاده کنید.میتوانید جلبکهای دریایی خشک ارائه شده در بازار را تهییه و با بستن به تکه سنگی کوچک یا با استفاده از کلیپس های مخصوص در اختیار ماهی قرار داده تا از آن تغذیه کند.شما میتوانید از کاهو نیز این چنین استفاده کنید.حداقل 3بار تغذیه در هفته با استفاده از جلبکهای دریایی ضروری است.استفاده از لایواک فراوان و با کیفیت در آکواریوم ضروری است تا ماهی از جلبکها رشد کرده روی آنها تغذیه کرده و همچنین بین سنگها مخفی شده و استراحت کند.گردش آب زیاد و سطح بالای اکسیژن برای این جراح و دیگر جراح ها امری لازم است.پس با استفاده از موج ساز قوی و سنگ هوا این کا را انجام دهید.
نگهداری از این ماهی به زیبایی آکواریوم شما می افزاید.این گونه ریف سیف بوده و به مرجان ها آسیب نمیرساند.
جراح آبی
نام علمی : Paracanthurus hepatus
نام انگلیسی : Blue Tang ,Regal Tang ,Yellow tail Blue Tang,Hippo Tang
نام عامیانه : بلو تانگ , جراح آبی , جراح رگال , جراح هیپو , جراح پالت
سطح نگهداری : آسان
تغذیه : همه چیز خوار و گیاهخوار
سازگاری با ریف : بله
حداکثر اندازه : 12اینچ
این جراح ماهی تنها عضو خانواده جراح ماهیان از جنس paracanthurus است و می توان گفت که بعد از جراح زرد هاوایی معروفترین و پر طرفدارترین جراح میباشد.دارای بدنی به رنگ آبی پررنگ و پرجلاست.حاشیه باله پشتی و لبه های جانبی باله دمی سیاه رنگ است.دو خط سیاه رنگ که یکی تا چشم ادامه یافته است این ماهی را متمایز کرده است.باله دمی نیز به رنگ زرد است.جراح آبی جزو ماهیان ممتاز و مقاوم است که عمر نسبتا طولانی نیز دارد.تعدادی از این ماهی را میتوان در آکواریومی با حجم حداقل 250 لیتر نگهداری کرد به شرطی که همگی آنها را همزمان به تانک معرفی کنید تا از نزاع بین آنها جلوگیری کنید.حداکثر رشد آن در طبیعت 31 سانتی متر است اما در شرایط اسارت نهایتا 15 تا 17 سانتی متر گزارش شده است.
برای تغذیه این ماهی علاوه بر غذاهای گوشتی حتما میبایست از انواع غذاهای گیاهی به ویژه غذاهای گیاهی دریایی که حاوی اسپرولینا میباشد استفاده کرد.این کار جهت تقویت سیستم ایمنی و افزایش سلامت و نیز حفظ رنگ ماهی لازم است.شدت جریان بالای آب و سطح بالای اکسیژن برای این جراح ماهی و دیگر جراح ماهیان امری ضروری است.این جراح نسبت به دیگر جراح ها آرامتر است و حضور جراح ماهیانی که پس از آن به تانک معرفی میشوند را راحت تر از دیگر جراح ها میپذیرد.فقط شاید چند روز اول با آنها نزاع های کوچکی کند.
نگهداری این ماهی زیبا و پرتحرک را به همه علاقه مندان توصیه میکنم فقط باید کمی مراقبت بیمار شدن آن مخصوصا بیماری Ich باشید.
پروانه ماهی آنتن دار
نام علمی : Heniochus acuminatus
نام انگلیسی : black and white butterfly fish - Wimple fish
نام عامیانه :پروانه ماهی آنتن دار - پرچم ماهی
سطح نگهداری : آسان
تغذیه : همه چیز خوار
سازگاری با ریف : با احتیاط
حداکثر اندازه : 9اینچ
پروانه ماهیان آنتن دار بر خلاف دیگر پروانه ماهیان از مقاومت بالاتری بر خوردارند و به راحتی نیز به شرایط آکواریوم و غذاهای آماده و فریز شده سازگار میشوند.علت نام گذاری آنها باله بسیار بلند پشتی آنهاست که هنگام شنا مانند پرچم به لرزش در می آید.این ماهیان شامل 5زیر مجموعه هستند که گونه Heniochus diphreutes که بومی دریای سرخ و اقیانوس هند وآرام است به وفور در خلیج فارس نیز یافت میشود و با نام پرچم ماهی اسکولینگ شناخته میشود.پرچم ماهی اسکولینگ شباهت بسیار زیادی به پروانه آنتن دار Heniochus acuminatus دارد به نحوی که تشخیص ماهیان بالغ این دو گونه بسیار سخت است.بیشترین تعداد آنتن داران عرضه شده در بازار ایران از گونه Heniochus acuminatus است که بومی آبهای اندونزی مالدیو تاهیتی و پاپوا و گینه نو است.هر دو گونه ماهیان بسیار آرامی هستند.
پروانه ماهی آنتن دار ماهی آرامی است و با اکثر ماهیان قابل نگهداریست.در صورت معرفی همزمان با دیگر پروانه ماهیان نیز رفتار تهاجمی ندارد.حداقل تانک مورد نیاز برای نگهداری از این ماهی زیبا 190لیتر است.در محیط طبیعت تا 25 سانتی متر رشد میکند ولی در محیط آکواریوم نهایتا 15 سانتی متر رشد میکند.
پروانه آنتن دار همه چیزخوار است و باید از انواع غذاهای گوشتی و گیاهی برای تغذیه آن استفاده کرد.گوشت ماهی و میگو و صدفها و همچنین آرتمیا و تخم حشرات و غذاهای گیاهی که محتوی اسپرولینا میباشد برای تغذیه این ماهی بسیار مناسب است.
هرچند رفتار هیچ یک از آبزیان به صورت صد در صد قابل پیش بینی نیست اما برخلاف سایر پروانه ماهیان نگهداری از این ماهی در تانک ریف امکان پذیر است و احتمال آسیب رساندن به مرجانها توسط آنها کم است به ویژه اگر ماهیان جوانتر را برای نگهداری انتخاب کنید.زیرا ماهیان جوان با عادت به غذاهای آماده دیگر تمایل به تغذیه از مرجانها را ندارد.
پروانه ماهی زین دار
نام علمی: Chaetodon ephippium
نام انگلیسی :Saddleback Butterflyfish
نام عامیانه : پروانه ماهی پشت زین دار . پروانه ماهی سدل بک
سطح نگهداری : متوسط
تغذیه :همه چیز خوار
سازگاری با ریف : خیر
حد اکثر اندازه : 8اینچ
نام این ماهی به علت وجود لکه سیاه رنگ بزرگ که شبه زینی در پشت آن قرار دارد گرفته شده است.ماهی محبوبی است و به طور گسترده ای شناخته شده است.بهتر است سایز متوسط را برای نگهداری انتخاب کنید.این ماهی تقریبا یکی از پروانه ماهیان ساده برای نگهداریست و در صورت سازگار شدن کاملا مقاوم خواهد بود و در شرایط مناسب اسارت تا 25 سال عمر میکند که خود رکورد بالایی است.میتوان آن را با دیگر ماهیان و ماهیان کوچکتر از خود به راحتی نگهداری کرد.داشتن لایوراک زیاد و با کیفیت و استفاده از دکورهای مناسب ضروری است.
پروانه ماهی پشت زین دار همه چیز خوار است و از مرجان ها و نرم تنان نیز تغذیه میکند.پس نگهداری آن در تانک ریف ریسک بسیار بزرگیست.چون به مرجان ها و پولیپ ها و دیگر نرم تنان آسیب میرساند.تانکی با حداقل حجم 250 لیتر و فضای شنای زیاد و آبی با کیفیت برای سلامت این ماهی لازم است.اگر قصد نگهداری دو پروانه ماهی زین دار را داشتید حتما باید جفت نر و ماده باشند و به صورت همزمان معرفی شوند.
بیشتر پروانه ماهیان مخصوصا گونه های زیبا تر را به راحتی نمیتوان نگهداری کرد.زیرا ممکن است به غذاها عادت نکرده و تلف شوند.گاهی بعضی از آنها فقط مرجان و نرم تنان را میخورند.از دیگر مشکلات آنها بیماریست.بیماری ایک ICH از جمله آنهاست که این ماهی نیز به راحتی به آن دچار میشود.پس لازم است قبل از ورود آن به تانک اصلی آنرا قرنطینه کرد و همیشه سعی کنید تا بهترین شرایط آب را حفظ کنید و همچنین استرس و مسایل استرس زا را از آکواریوم دور کنید.در صورت رعایت این نکات همیشه ماهیان شاداب و سلامتی خواهید داشت.
متاسفانه این ماهی نیز در فهرست قرمز IUCN است.
این پروانه ماهی دارای بدنی زرد تا نارنجی رنگ است که بالای بدن تیره تر میشود.خط تیره رنگی شبیه عینک آفتابی روی چشمها کشیده شده است و پشت آن نوار سفید ر نگی وجود دارد.
برای نگهداری از این ماهی صلح آمیز به آکواریومی با حداقل حجم 200لیتر نیاز است و به راحتی میتوان در کنار سایر ماهیان نگهداری کرد.فقط گاهی اوقات حضور همنوعان خود را تحمل نمیکند.این ماهی در شب فعال است و به همه جا سرک میکشد که این نکته مهمی است.بنابراین باید مرقبت های شبانه را رعایت کرد و همچنین نوری کم سو برای آن روشن گذاشت.آکواریومی با دکور مناسب از لایوراک های با کیفیت و پناهگاه های زیاد لازم است.همیشه ضایعات نیروژنی را در حد اقل ممکن نگه دارید وشرایط آب را در مطلوبترین حالت حفظ کنید.سطح اکسیژن آب نیز بالا باشد.گردش آب نیز موضوع مهمی است که نباید فراموش کرد.
پروانه راکونی همه چیز خوار است ولی عمدتا گوشت خوار است و در طبیعت از مرجان ها و پولیپ ها ونرم تنان تغذیه میکند.بنابراین نمیتوان آن را در تانک ریف نگهداری کرد.این ماهی به شقایق ها نیز آسیب میرساند و شاخک آنهارا میخورد و تنها به شقایق موکتی نزدیک نمیشود که آن هم به علت چسبناک بودن و سم زیاد آن است.ولی اگر شقایق موکتی کوچک باشد پایه آنرا نوک زده و میخورد.بیشتر اوقات دیده شده از شقایق بابل نیز دوری میکند.در ابتدای ورود برای ترغیب آن به تغذیه میتوان از غذاهای زنده همچون آرتمیا یا کرم خونی استفاده کرد.در صورتی که تمایل به غذاخوردن نشان نداد شما میتوانید یک شقایق کوچک را نیز برای ترغیب آن فدا کنید تا این ماهی با تغذیه از آن به محیط و غذاها عادت کند.پس از عادت به تغذیه انواع غذاهای گوشتی مانند گوشت میگو و ماهی و گوشت صدف را با محلول های ویتامینه آغشته کرده و به آن بدهید.
بیماری میتواند یکی از مشکلات نگهداری این ماهی باشد.راکون ماهی مستعد بیماری ایک مخصوصا در ابتدای ورود به آکواریوم است.بنا براین قبل از ورود به تانک اصلی حتما سعی کنید آنرا به مدت حداقل 12روز قرنطینه کنید.
این ماهی در طبیعت تا 8 سال عمر میکند و در فهرست قرمز IUCN است.
پروانه ماهی پوزه بلند زرد
نام علمی:Forcipiger flarissimus
نام انگلیسی: yellow longnose butterfly
نام عامیانه:پروانه ماهی پوزه دراز و پروانه ماهی انبرکی
سطح نگهداری:متوسط تا آسان
تغذیه:همه چیز خوار
سازگاری با ریف:با احتیاط
شرح:دارای بدنی به رنگ زرد روشن است.اما در نیمه بالایی سر که فک بالا را هم شامل میشود از پشت سرپوش آبششی تا قسمت جلوی پوزه به رنگ سیاه میباشد.قسمت پایینی سر وفک وناحیه گلو نقره ایست.یک خال سیاه هم در باله مخرجی وجود دارد.
این ماهی عمدتا از گوشت نرمتنان و گوشت سخت پوستان و صدف تغذیه میکند اما غذاهای تجاری را نیز میپذیرد.گوشت میگو از غذاهای مورد علاقه این ماهیست.کرم ها نیز غذای خوبی برای این ماهیست.پوزه بلند و انبرکی این ماهی آن را در یافتن غذا از میان شکاف ها و حفره های صخره ها بسیار کمک میکند.
تانکی با حداقل حجم 200لیتر و دارای صخراهای زنده فراوان وبا کیفیت برای تغذیه و پنهان شدن آن لازم است.هرچند نگهداری این ماهی تقریبا آسان است ولی به راحتی رنگ خود را از دست میدهد.در این مواقع باید شرایط آب را تست کنید و به به مطلوبترین حالت برسانید.سعی کنید ضایعات نیتروژنی را همیشه در حداقل ممکن قرار دهید تا ماهیانی شاداب داشته باشید.این ماهی در طبیعت در گله های کمتر از 6تایی زندگی میکند و پس از رسیدن به سن بلوغ بصورت جفت زندگی میکند.در ابتدای ورود به آکواریوم میتوانید یک جفت از آنهارا بطور همزمان معرفی کنید.
در صورت سازگار شدن با محیط آکواریوم و قبول غذاهای تجاری و منجمد خانگی ماهی مقامی خواهد بود.
این ماهی در لیست قرمز IUCN قرار دارد.
پروانه ماهی نوار مسی
نام علمی:chelmon rostratus
نام انگلیسی: Copperband Butterfly Fish
نام عامیانه :پروانه نوار مسی و پروانه نوار نارنجی
سطح نگهداری :سخت
تغذیه:همه چیز خوار
سازگاری با ریف : خیر
حد اکثر اندازه :8اینچ
این پروانه ماهی که از زیباترین پروانه ماهیان است خیلی دیر به محیط آکواریوم عادت کرده و غذا خور میشود.پوزه کشیده و بلند این ماهی آن را در یافتن غذا و موجودات ریز بین شکاف صخره ها کمک میکند.چهار نوار نارنجی با حاشیه سیاه به صورت عمودی از آن عبور کرده است.نوار چهارم حاوی لکه سیاه رنگی است که حلقه سفیدی آن را احاطه کرده است.این نوار ها در ماهیان جوانتر پررنگتر است.در آکواریومی به حجم حداقل 190لیتر و دارای صخره های زنده فراوان وسالم و بدون حضور ماهیان بزرگ و مهاجم قابل نگهداریست.تا جای ممکن باید محیط بدون استرسی برایش فراهم کرد تا به آکواریوم عادت کند.همیشه سعی کنید شرایط شیمیایی آب را در بهترین وضیعت ممکن حفظ کنید.
تغذیه این ماهی در آکواریوم بسیار دشوار است و به ندرت غذاهای تجاری را میپذیرد.از آنجایی که این ماهی خیلی خجالتی است در ابتدا برای غذا خور کردن آن باید از غذاهای زنده همچون آرتمیا استفاده کرد و انواع غذاهای دیگر را نیزامتحان کرد.این پروانه ماهی همه چیز خوار است.
پروانه ماهی نوار مسی قلمرو طلب است و حضور ماهیان هم خانواده خود را نخواهد پذیرفت با این وجود با ماهیان کوچکتر از خود قابل نگهداریست.
نوار مسی ممکن است به مرجان ها پولیپ ها و شقایق ها آسیب وارد کند.از اینرو نگهداری آن در آکواریوم ریف ریسک بزرگیست.
